Rodzaje błędów językowych – jakie popełniamy najczęściej?

Czym jest błąd językowy?

Błąd językowy to niecelowe i nieświadome odejście od przyjętych zasad językowych. Zenon Klemensiewicz określa błąd językowy jako: „uchybienie zwyczajowi powszechnej mowy zwanej kulturalną, niemające oparcia i usprawiedliwienia ani w panującym współcześnie ładzie, systemie językowym, ani w jakiejś starszej lub nowszej dążności ewolucyjnej języka”.

Błędy językowe mogą występować zarówno w formie pisanej, jak i mówionej. Dotyczą zarówno drobnych pomyłek interpunkcyjnych, jak i błędów, które całkowicie zaburzają przekaz i tok narracji. W efekcie mogą prowadzić do błędnego zrozumienia wypowiadanego komunikatu przez drugą osobę.
Błędy można podzielić na leksykalne, fleksyjne, ortograficzne, stylistyczne, składniowe, fonetyczne oraz interpunkcyjne.

Kiedy najczęściej popełniamy błędy językowe?

Coraz powszechniejsze przeniesienie komunikacji do sieci sprawia, że to właśnie w Internecie najczęściej spotykane są popełniane przez Polaków błędy. Krótkie formy komunikacji, pisanie na telefonie, pośpiech i brak sprawdzania treści sprawiają, że nietrudno o różnego rodzaju pomyłki. Zgodnie z raportem serwisu nadwyraz.com opracowanego we współpracy z portalem polszczyzna.pl główne miejsca, gdzie Polacy popełniają błędy to:

• Facebook – 52,2%,
• Twitter – 20,3%,
• Portale internetowe – 15,5%,
• Fora dyskusyjne – 4,0%,
• Wykop – 2,4%,
• Youtube – 1,9%.

Pozostałe platformy jak Instagram, TikTok i blogi mają poniżej 1% udziału w ogólnej liczbie błędów.

Jakie najczęściej popełniamy błędy językowe?

Lista najczęściej popełnianych błędów językowych jest naprawdę długa. Cennym źródłem danych jest serwis nadwyraz.com, który regularnie publikuje rankingi najczęstszych błędów występujących w sieci. Pozwala to ustalić średnią dla Polski i wybrać te wyrażenia, które sprawiają nam najwięcej trudności.

Zdecydowana większość błędów dotyczy ortografii. Polacy mają problem z ustaleniem, czy wyrazy pisze się łącznie czy osobno. Takie wyrażenia, jak „na pewno”, „naprawdę”, „w ogóle”, „na co dzień”, „poza tym”, „nie wiem”, „co najmniej”, „naprzeciwko” czy „sprzed” dostarczają wielu trudności w zapisie.

Nadal bardzo często spotykane są również pleonazmy typu „dzień dzisiejszy”, zamiast „dzisiaj”. Błąd ten występuje nawet w pismach urzędowych i prawnych.

Rzadziej można spotkać niepoprawny zapis słów, jak np. „jusz” zamiast już.

Terminy gonią i jesteś już zmęczony/a szukaniem błędów w swoim tekście?

Chcesz już mieć czas dla siebie i bez zmartwień móc w spokoju spotkać się ze znajomymi?

Skorzystaj z pomocy naszego specjalisty

Pisownia których wyrazów sprawia nam najwięcej problemów?

Zgodnie z rankingiem opublikowanym przez serwis nadwyraz.com najwięcej problemów sprawia pisownia (w nawiasach podano formy poprawne):

• „napewno” (na pewno) – 14,91% wszystkich błędów,
• „na prawdę” (naprawdę) – 9,58% wszystkich błędów,
• „wogóle/wogule” (w ogóle) – 7,46% wszystkich błędów,
• „narazie” (na razie) – 4,86% wszystkich błędów,
• „na codzień” (na co dzień) – 4,31% wszystkich błędów,
• „poza tym” (poza tym) – 3,41% wszystkich błędów,
• „niewiem” (nie wiem) – 2,49% wszystkich błędów,
• „conajmniej” (co najmniej) – 2,34% wszystkich błędów,
• „naprzeciwko” (naprzeciwko) – 1,81% wszystkich błędów,
• „z przed/zprzed” (sprzed) – 1,38% wszystkich błędów,

Częste błędy językowe – lista

Poza samą pisownią łączną i rozdzielną problemów dostarczają również niektóre słowa. W rankingu nadwyraz.com w czołówce mieszczą się przede wszystkim takie jak (w nawiasach znajduje się forma poprawna):

• „wziąść” (wziąć) – 1,87% wszystkich błędów,
• „złodzieji” (złodziei) – 1,70% wszystkich błędów,
• „dlatego bo” (dlatego że) – 1,29% wszystkich błędów,
• „jusz” (już) – 1,25% wszystkich błędów.

Popularne są także błędy leksykalne, do których zaliczają się:

• „trwać nadal” (trwać) – 7,90% wszystkich błędów,
• „okres czasu” (okres) – 6,04% wszystkich błędów,
• „kartka papieru” (kartka) – 1,78% wszystkich błędów,
• „w każdym bądź razie” (w każdym razie) – 1,78% wszystkich błędów,
• „spadać w dół” (spadać) – 1,13% wszystkich błędów,
• „fakt autentyczny” (fakt) – 1,06% wszystkich błędów,
• „języczek uwagi” (języczek u wagi) – 0,27% wszystkich błędów.

Wśród błędów fleksyjnych można wymienić:

• „ludzią” (ludziom) – 9,97% wszystkich błędów,
• „doktór/doktur” (doktor) – 7,30% wszystkich błędów,
• „pierwszy” (pierwszy) – 6,35% wszystkich błędów,
• „dziecią” (dzieciom) – 6,05% wszystkich błędów,
• „kupywać” (kupować) – 5,55% wszystkich błędów,
• „lubiałem” (lubiłem) – 4,25% wszystkich błędów,
• „poszłem” (poszedłem) – 2,33% wszystkich błędów,
• „ja rozumie” (rozumiem) – 2,12% wszystkich błędów.

Czy język polski jest trudny?

Język polski z uwagi na gramatykę, składnię i rozbudowane słownictwo jest uważany za jeden z najtrudniejszych do nauki. W większości rankingów prowadzonych m.in. przez szkoły językowe, polski jest w górnej „piątce” najtrudniejszych języków do nauki. Język polski jest trudny do opanowania nawet przez samych Polaków. UNESCO szacuje, że aż 77% naszych rodaków ma problem ze zrozumieniem tekstu czytanego, a tylko 2% Polaków może uważać się za sprawnych językowo.

Co to są błędy językowe w rozprawce?

Pisząc rozprawkę, łatwo o popełnienie błędów językowych. Ograniczony czas na napisanie i konieczność opracowania całego zagadnienia sprawiają, że często brakuje czasu na dokładne sprawdzenie dzieła. Błędy językowe w rozprawce najczęściej odnoszą się do niepoprawnych odmian wyrazów, niewłaściwych końcówek wyrazów, błędów składniowych, mylenia znaczeń słów, używania nieodpowiednich skrótów myślowych.

Jakie są przyczyny błędów językowych?

Najczęściej błędy językowe wynikają z braku znajomości przyjętych norm językowych oraz pośpiechu w pisaniu. Brak sprawdzenia napisanej treści skutkuje niezauważeniem drobnych nieścisłości, które wpływają na czystość języka.

Czy literówka to błąd językowy?

Literówka nie jest traktowana jako błąd językowy. Może przytrafić się nawet osobom, które doskonale znają zasady językowe. Najczęściej przytrafiają się z uwagi na pośpiech w pisaniu i niedokładne sprawdzenie treści.

Błędy językowe, które stały się normą

Niektóre błędy językowe ze względu na swoją powszechność stały się już normą. Najczęściej spotykane to: 

• „wszem i wobec” zamiast „wszem wobec”,
• „cudzysłowiu” zamiast „cudzysłowie”,
• „w dniu dzisiejszym” zamiast „dzisiaj”,
• „odnośnie czegoś” zamiast „odnośnie do czegoś”,
• „pod rząd” zamiast „z rzędu”,
• „poddawał to w wątpliwość” zamiast „podajemy w wątpliwość”,
• „po najmniejszej linii oporu” zamiast „po linii najmniejszego oporu”.